Sadece Bir Geçit Töreni Mi?

Çin, geçtiğimiz günlerde büyük bir askeri geçit töreni düzenledi. Victory Day Parade (Zafer Günü Askerî Geçidi), İkinci Dünya Savaşı’nın bitişinin 80. yıl dönümünde yapıldı. Bu gösteri, sadece bir askeri yürüyüşten ibaret değildi.
Sabah 9’da, 80 top sesiyle başlayan etkinlik bayrak kaldırma ve milli marşla devam etti. 10.000’den fazla asker, 100 uçak ve yüzlerce zırhlı araç vardı. Buna benzer bir tören 2015’te de yapılmıştı. Gelin, bu seneki askeri geçidi biraz yorumlayalım.
Bunu sadece geçmişe dair bir saygı değil, geleceğe dair örtülü mesajlar olarak görmek gerekiyor. Nükleer üçleme; kara, deniz ve hava unsurları ilk kez bir arada sunuldu. DF-5C silo tabanlı ICBM, DF-61 kara mobil ICBM, JL-1 hava fırlatma ve JL-3 denizaltı fırlatma sistemi...
DF-5C’nin 20.000 km menzili var ve çoklu savaş başlığı taşıyabiliyor. 20.000 km’nin nereye denk geldiğini hesaplamak o kadar zor olmamalı.
Bu yeni teknolojiyle bir güç gösterisinde bulunan Çin, modern savaş alanında hız, disiplin gibi konularda kendinden söz ettiriyor.
Bir de bu işin stratejik ortaklık meselesi var. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in yanında Vladimir Putin ve Kim Jong-un da vardı. Batı’dan ziyade doğunun güçlü müttefiki olan bu devletler, Amerika karşısında güçlü birliktelik mesajı verdi.
Xi Jinping konuşmasında “Milletin yeniden dirilişi durdurulamaz” gibi kesin ifadelerde bulundu. İnsanlığın barış ve kalkınma hedefinin mutlaka galip geleceğini söyledi.
Ayrıca yanında Putin’i ve Kim Jong-un’u alan Xi, dünyanın savaş ya da barış arasında bir seçim yapmak zorunda olduğunu ifade etti.
Konuşmasının çoğu, ABD ve müttefiklerine örtülü bir mesaj niteliğindeydi.
Diplomatik görüşmeler bir hafta sürdü. Xi, liderliği altındaki grupları Tianjin’de ağırladı.
Üç liderin birlikte sohbet edip el sıkıştığı görüntüler ise oldukça dikkat çekti. Özellikle Kim Jong-un’un 6 senede bildirilen 2. kez dışarı çıkması konuya ayrı bir ilgi kattı.
AB Dış Politika Şefi Kaja Kallas, bu görüşmeleri “Kurallar üzerine kurulu uluslararası sisteme doğrudan bir meydan okuma” olarak nitelendirdi.
Tabii, halihazırda bir de savaş söz konusu. Rus medyası, bu görüşmelerde Kim Jong-un’un Rusya’ya her türlü yardımı yapacağını dile getirdiğini iddia ediyor.
Güney Kore’nin söylemlerine göre, geçen sene Rusya ile Kuzey Kore’nin anlaşmasından sonra Kuzey Kore, Rusya’ya 15.000 asker göndermişti. Putin ise Kuzey Koreli askerlerin kahramanlığından dolayı teşekkür etmişti.
Victory Day Parade ismini verdikleri bu etkinliğin, İkinci Dünya Savaşı’nın bitişinin 80. yılında düzenlendiğini söylemiştim. İşin garip tarafı, 80 yıl önce ABD de Rusya kadar savaşı kazanmıştı. Ancak bugün, aradaki kutuplaşma o kadar üst seviyelerde ki, İkinci Dünya Savaşı’nın yıl dönümünde müttefikler birbirlerini üstü kapalı bir şekilde tehdit ediyor.
Çin, yakın zamandan beri ABD ile kendini denk görmek için elinden geleni yapıyor. Bunun en iyi örneği, bölgede güçlü gördüğü devletlerle büyük bir ittifak arayışında olması.
ABD ise bu Çin ittifakını yakından takip ediyor. Avrupa ise belki bundan seneler sonra, bu iki taraf arasında çaresiz bir şekilde kalabilir mi?
Neden olmasın.