İran’da düzenlenen 2025 Kish Inox Tech Expo, bu yıl teknolojiden çok robot kılığına giren gerçek insanlar ile gündeme oturdu. “İleri teknoloji insansı robotlar” başlığı altında sahneye çıkan figürlerin, aslında özel kıyafet ve makyajla hazırlanmış performans sanatçıları olduğu ortaya çıktı. Göz alıcı kostümler ve yapay robot diliyle dikkat çeken bu gösteri, gerçek anlaşılınca sosyal medyada alay konusu oldu.
Ziyaretçilerin robotlarda fark ettiği detaylar olayın seyrini tamamen değiştirdi. Doğal göz kırpmaları, yüzdeki sivilce izleri ve düzenli nefes alışverişi gibi ipuçları, robotların “aşırı gerçekçi” değil, bizzat insan olduğunu kısa sürede ele verdi.
“İnsansı robotlar” değil, “robot gibi davranan insanlar” çıktı!
Fuarda sahneye çıkan iki performansçı – biri kadın biri erkek – izleyicilere soğuk ve mekanik hareketlerle tanıtıldı. Tanıtım sırasında, kendilerini “ortak bir veri kodu içinde çalışan bir koleksiyon” olarak nitelendiren ikilinin, gerçek insanlar olduğu dakikalar içinde anlaşılınca etkinliğin ciddiyeti yerle bir oldu.
Bazı kullanıcılar, “Göz kırpan robot görmemiştik, sağ olsun İran’da da gördük” yorumlarıyla durumu tiye alırken, olay kısa sürede sosyal medyanın diline düştü.
Ziyaretçiler şüphelenmeye başladı: Yüzdeki sivilce detayı ipuçlarını verdi
Etkinliğe katılan bazı ziyaretçiler, robotların yüzlerinde dikkat çeken sivilce izlerini, dudak kenarındaki doğal hareketleri ve özellikle nefes alma düzenlerini fark ettiklerini belirtti. Üstelik göz kırpma aralıklarının bile sıradan bir insan gibi olduğunu söyleyen ziyaretçiler, olayın arkasındaki gerçeği hızla açığa çıkardı.
Kamera kayıtlarında performansçıların kendilerini zorla mekanik gibi göstermeye çalışmaları, ancak vücut hareketleriyle insan olduklarını ele vermeleri, fuarın en büyük “teknoloji başarısızlığı” olarak etiketlenmesine yol açtı.
Sosyal medyada dalga konusu: “O robotun ergenlik problemi var!”
Fuardan paylaşılan videolar, başta X (eski adıyla Twitter), TikTok ve Instagram olmak üzere sosyal medya platformlarında kısa sürede viral hale geldi. Kullanıcılar videolara kendi mizahi yorumlarını eklemeye başladı. Özellikle yüzü tamamen kapatılmamış olan erkek “robot”un yanak bölgesindeki sivilceler, kullanıcıların diline düştü.
“Bu robotu biraz Photoshop’tan geçirin bari”, “Robot dediğin göz kırpmaz, sıkılınca kollarını arkaya atmaz”, “İran yapay zekayı değil, yapay oyunculuğu keşfetmiş” gibi yorumlar binlerce kez paylaşıldı.
Tanıtım hedefi şaştı, fuar beklenmedik şekilde gündeme oturdu
İran’ın bu etkinlikte amacı, ileri teknolojiye yatırım yaptığını ve robotik sistemlerde ilerleme kaydettiğini göstermekteydi. Ancak gerçeklerin açığa çıkmasıyla birlikte, ülkenin teknoloji vizyonu mizahın merkezine oturdu.
Fuarda yer alan bu gösterinin aslında bir sanat performansı mı yoksa gerçekten bir teknoloji tanıtımı mı olduğu konusunda yetkililerden henüz net bir açıklama yapılmadı. Ancak sosyal medya kullanıcıları ve uluslararası basın, olayı “teknolojik bir skandal” olarak yorumladı.
Gerçekten robotlar mıydı, yoksa sadece ilgi çekmek için hazırlanmış bir kurgu mu?
Bazı uzmanlar bu tür performansların zaman zaman “geleceğe dair distopik kurgular” yaratmak amacıyla kullanıldığını, İran’daki olayın da bu tür bir konsept çalışması olabileceğini öne sürüyor. Fakat tanıtımın “insansı robot” olarak lanse edilmesi, olayın tam tersi bir algıyla sonuçlanmasına neden oldu.
Robot sandıkları kişilerin, fuar bitmeden önce yemek molası verdiklerinin bile görüntülendiği iddiaları, sosyal medyada olayın tuzu biberi oldu.
