Türkiye hava sahasında tarihi bir değişim başlıyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) koordinasyonunda geliştirilen Serbest Rota Hava Sahası (Free Route Airspace - FRA) uygulamasının bu geceden itibaren hayata geçirileceğini duyurdu. Havacılıkta önemli bir reform niteliği taşıyan bu sistemle birlikte, uçuş süreleri kısalacak, yakıt tüketimi azalacak ve çevresel etkiler minimuma indirilecek.
6 Yıllık Hazırlık Tamamlandı: FRA Sistemi Bu Gece Uygulamaya Giriyor
2019 yılında başlatılan çalışmaların meyvesi bu gece alınacak. Bakan Uraloğlu, Türkiye’nin FRA sistemine geçiş için uluslararası standartlara uygun şekilde yürütülen süreçleri tamamladığını, sistemin FL305 (yaklaşık 30.500 feet) ve üzeri irtifalarda kullanılmaya başlanacağını açıkladı.
Uygulama ilk aşamada gece saatleriyle sınırlı olacak. 2025-2026 kış döneminde gece 23.00 ile 05.00 arasında devrede kalacak sistemin, 2026-2027 döneminde ise 24 saat esaslı olarak tam zamanlı hale getirilmesi planlanıyor.
Serbest Rota Nedir? Geleneksel Rotalar Tarih Oluyor
FRA sistemi, uçakların hava sahasında önceden belirlenmiş sabit rotalar yerine, belirlenen giriş ve çıkış noktaları arasında kendi uçuş planlarını oluşturmasına olanak tanıyor. Bu da daha kısa ve verimli rotaların seçilmesini mümkün kılarak hem zaman hem de yakıt tasarrufu sağlıyor.
Yakıt tüketiminin azalması, beraberinde karbon salınımının da düşmesine yol açacak. Böylece Türkiye, havacılıkta sürdürülebilirlik hedeflerine bir adım daha yaklaşmış olacak.
400 Kontrolörle Eurocontrol Simülasyonları Gerçekleştirildi
Bakan Uraloğlu, sistemin güvenli bir şekilde uygulanabilmesi için Eurocontrol İnovasyon Merkezi'nde 400’e yakın hava trafik kontrolörünün katıldığı simülasyonlar yapıldığını belirtti. Ocak-Mayıs 2022 döneminde gerçekleştirilen bu testler, kontrolörlerin yeni sisteme adaptasyonu ve operasyonel risklerin değerlendirilmesi açısından büyük önem taşıdı.
Uygulamanın tüm detayları test edilirken, alınan olumlu geri bildirimlerin ardından sistemin emniyetli bir şekilde uygulanmasına karar verildi.
Uçuşlar Daha Verimli, Ekonomik ve Çevreci Olacak
FRA sayesinde uçuşlar artık daha kısa, ekonomik ve çevre dostu olacak. Bakan Uraloğlu’nun açıklamasına göre;
Uçuş süreleri kısalacak,
Yakıt tüketimi azalacak,
Karbon salınımı düşecek,
Hava trafiği daha esnek ve etkin şekilde yönetilebilecek.
Bu gelişme, sadece havayolu şirketleri için değil, çevresel sürdürülebilirlik açısından da büyük önem taşıyor.
Uygulamanın Geleceği: Alt Limitler Düşebilir
Şu an için FL305 (30.500 feet) ve üzerindeki irtifalarda uygulanacak olan sistemin, ilerleyen dönemde daha alt seviyelere çekilmesi de gündemde. Bakan Uraloğlu, 10 bin feet ile FL285 aralığını kapsayacak şekilde esnek hava sahası kullanımı sağlanabilirse, FRA'nın daha da genişleyeceğini ifade etti.
Bu da özellikle iç hat uçuşlarında rotaların daha da kısalması, havalimanları arası geçişlerin daha verimli hale gelmesi anlamına geliyor.
