Küresel altın piyasaları, geçtiğimiz hafta ABD’den gelen sürpriz bir tarife haberiyle adeta sarsıldı. ABD Gümrük ve Sınır Koruma Dairesi, 31 Temmuz’da İsviçreli bir rafineriye özel olarak ilettiği mektupta, külçe altın ithalatına gümrük vergisi uygulanabileceğini bildirdi. Cuma günü kamuoyuna yansıyan bu bilgi, New York’taki vadeli altın işlemlerinde rekor seviyeleri tetiklerken, piyasalarda panik havası oluştu.
Ancak krizin fitilini ateşleyen bu karar, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin “gümrük vergisi uygulanmayacak” açıklamasıyla geri çekildi. Yine de yaşanan ani yükseliş ve ardından gelen sert düşüş, piyasaların ne kadar kırılgan olduğunu bir kez daha ortaya koydu.
Altın Piyasasında Zincirleme Etki
Külçe altın, dünya genelinde yalnızca fiziki bir yatırım aracı değil, aynı zamanda büyük bankalar, ticaret merkezleri ve finans kuruluşları arasında dönen devasa bir finansal enstrüman olarak işlem görüyor. Böyle bir ürüne gümrük vergisi getirilmesi, küresel ticaret zincirinde ciddi kopmalara yol açabilirdi.
Eski değerli metal tüccarı ve JPMorgan Chase & Co.’nun eski yöneticisi Robert Gottlieb, “Sorun, yetkililerin altının finansal rolünü görmezden gelmesi. Fiziki bir emtia gibi değerlendirilmesi, tüm sistemi bozabilirdi.” ifadelerini kullandı.
Londra – New York Altın Hattı Tehlikedeydi
Altın piyasasının bel kemiğini, New York ve Londra arasındaki vadeli işlemler ve tezgah üstü piyasa oluşturuyor. İsviçre’deki rafineriler, bu iki merkez arasındaki altın akışında kritik bir köprü görevi görüyor. Vergi haberiyle birlikte, bazı Asya rafinerilerinin ABD’ye sevkiyatlarını durdurduğu öğrenildi.
New York’ta fiyatlar kısa sürede ons başına 3.530 dolar ile tarihi zirveye çıkarken, Londra piyasasında fiyat 100 dolara yakın daha düşük seyretti. Bu fark, küresel fiyat dengelerindeki kırılmanın boyutunu gösterdi.
Bankaların Altın Stokları Devasa Boyutta
Sadece New York ve Londra piyasalarını desteklemek amacıyla kasalarda tutulan külçe altın miktarının 1,1 trilyon dolar değerinde olduğu tahmin ediliyor. Bu rezervlerin büyük kısmı JPMorgan ve HSBC gibi dev bankaların kontrolünde bulunuyor. Olası bir tarife uygulaması, bu stokların değerinde milyarlarca dolarlık dalgalanmalar yaratabilirdi.
Uzmanlardan Çarpıcı Uyarılar
Metals Daily’nin yöneticisi Ross Norman, “Bu sadece bir gecede milyarlarca doların el değiştirmesi değil, sistemin ne kadar hassas olduğunu gösteren bir uyarı. İşler bozulduğunda çok sayıda yatırımcı zarar görüyor.” dedi.
Trump’ın Ticaret Hamleleri ve Etkisi
Bu gelişme, Trump yönetiminin ticaret politikalarının piyasalar üzerindeki sarsıcı etkisinin son örneği oldu. Daha önce hisse senetleri, emtia fiyatları ve endüstriyel ürünler üzerinde yarattığı sert dalgalanmalarla bilinen politika hamleleri, şimdi de değerli metal piyasalarını hedef aldı.
Her ne kadar tarife tehdidi geri çekilmiş olsa da, yaşanan bu çalkantı yatırımcıların altın piyasasında dikkatli adımlar atması gerektiğini gösterdi.
