ABD'nin Rusya-Ukrayna Savaşı’nı sona erdirmek amacıyla hazırladığı barış planı taslağı, resmen Ukrayna yönetimine sunuldu. Beyaz Saray’dan gelen bu diplomatik adım, savaşın başından bu yana en somut girişimlerden biri olarak görülüyor. Planın detayları henüz kamuoyuyla paylaşılmasa da, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin önümüzdeki günlerde ABD Başkanı Donald Trump ile kapsamlı bir görüşme gerçekleştirmesi bekleniyor.
ABD’nin barış hamlesi Ukrayna’nın masasında: Süreç resmen başladı
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi, ABD tarafından hazırlanan ve 28 maddeden oluştuğu bildirilen barış planı taslağının kendilerine ulaştığını duyurdu. Açıklamada, Zelenski’nin planı ayrıntılarıyla incelemeye başladığı ve özellikle Ukrayna halkının güvenliği ve bağımsızlığını temel alan kriterlere öncelik verdiği belirtildi.
Barış planının içeriği açıklanmasa da, diplomatik kulislerde sızan bilgilere göre maddeler, ateşkes süreci, toprak bütünlüğü, ekonomik yeniden yapılanma ve Rusya-Ukrayna ilişkilerinin normalleştirilmesine dair başlıkları kapsıyor.
Zelenski, Trump ile yüz yüze görüşecek: “Diplomatik fırsatlar masada”
Ukrayna tarafından yapılan açıklamada, Zelenski’nin yakın zamanda Trump ile bir araya gelerek planın temel ilkeleri üzerinde fikir alışverişinde bulunacağı bildirildi. Zelenski’nin, ABD’nin önerdiği tüm barışçıl çözüm yollarına açık olduğu vurgulanırken, savaşın ilk gününden bu yana diplomasiye öncelik verildiği hatırlatıldı.
Zelenski, “Ukrayna’nın çıkarlarını koruyan, adil ve sürdürülebilir bir barış için ABD ile ve uluslararası partnerlerimizle yapıcı bir diyaloğa hazırız” mesajını verdi.
Kremlin’den soğuk mesaj: “İstişare süreci yok, plan ciddiyet taşımıyor”
Moskova cephesi ise barış planına oldukça mesafeli. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, yapılan açıklamada ABD’nin hazırladığı planla ilgili olarak şu ana kadar gerçek anlamda bir istişare sürecinin yürütülmediğini belirtti. "Temaslar sürüyor ama buna istişare diyemeyiz" diyen Peskov, ABD’nin önerisinin Rusya’nın kırmızı çizgilerine uzak olduğunu ima etti.
Putin’in plana dair bilgilendirilip bilgilendirilmediği yönündeki sorulara ise yanıt vermekten kaçınan Peskov, “Daha önce söylediklerime ekleyecek bir şeyim yok” ifadeleriyle konunun Rusya açısından şimdilik kapalı olduğunu belirtti.
28 maddelik planın perde arkası: Ne vaat ediyor, ne istiyor?
Trump yönetiminin hazırladığı barış planı, Ukrayna’da güvenli bölgelerin oluşturulması, işgal altındaki bölgelerde referandum yapılması, savaş suçlarının araştırılması ve uluslararası gözlemcilerin denetiminde kademeli asker çekilmesi gibi başlıkları içerdiği öne sürülüyor.
ABD kaynakları, planın yalnızca bir öneri niteliğinde olduğunu ancak uluslararası destekle uygulanabilir hale gelebileceğini savunuyor. Özellikle Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler ve NATO’nun sürece dahil edilmesi hedefleniyor.
Gözler tarihi zirvede: Barış mı geliyor, yoksa yeni bir kriz mi kapıda?
Zelenski-Trump zirvesi, yalnızca savaşan taraflar değil, tüm dünya için kritik bir dönemeç olabilir. Savaşın taraflarının ortak bir zemin bulması halinde, bu adım yeni bir diplomatik sayfanın açılmasına yol açabilir. Ancak planın Rusya tarafından kabul görmemesi, sürecin sekteye uğrayabileceği anlamına geliyor.
ABD'nin Ukrayna’ya sunduğu plan, Putin’in tepkisi, Trump’ın stratejisi ve Zelenski’nin direnciyle şekillenecek. Sonuç ne olursa olsun, bu diplomatik gelişme, savaşın gidişatını ciddi biçimde etkileme potansiyeli taşıyor.