Ortadoğu’da tansiyonun yeniden zirveye çıktığı bir dönemde, Suriye ve İsrail'den gelen ateşkes kararı dünya kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. ABD'nin Türkiye Büyükelçisi ve aynı zamanda Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, iki ülke arasında diplomatik bir uzlaşma sağlandığını resmen duyurdu. Türkiye, Ürdün ve komşu ülkelerin de sürece destek verdiği açıklandı.
Barrack'tan kritik açıklama: “Birleşik bir Suriye için silahlar sussun”
ABD'li diplomat Tom Barrack, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed el-Şara ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ateşkese onay verdiğini duyurdu. Ateşkesin yalnızca iki ülke arasında değil, bölgedeki etnik gruplar arasında da kalıcı barışa zemin hazırlaması hedefleniyor. Barrack, açıklamasında “Dürzîleri, Bedevîleri ve Sünnîleri silahlarını bırakmaya çağırıyoruz. Yeni bir ulusal kimlik inşa edilmeli,” ifadelerine yer verdi.
Süveyda'da başlayan çatışmalar krize dönüştü
13 Temmuz’da Suriye’nin güneyindeki Süveyda ilinde patlak veren silahlı çatışmalar, İsrail’in askeri müdahaleleriyle çok daha ciddi bir krize dönüştü. Dürzî gruplar ile Bedevi Arap aşiretleri arasında yaşanan gerilim, kısa süreli ateşkeslerle kontrol altına alınmak istense de başarılı olunamadı. İsrail’in Şam ve Dera’daki hedeflere düzenlediği hava saldırıları ise tansiyonu tırmandırdı.
Yüzlerce ölü, binlerce kişi yerinden edildi
Çatışmalar sırasında yüzlerce sivilin ve askerin hayatını kaybettiği belirtiliyor. Özellikle elektrik, su ve gıda erişiminin tamamen kesildiği bölgelerde ciddi bir insani kriz yaşanıyor. Evlerini terk etmek zorunda kalan binlerce kişi, güvenli bölgelere göç etmek zorunda kaldı. Bölgedeki silahlı grupların kontrolsüz hareketleri, ateşkesin kalıcılığı konusunda soru işaretleri yaratıyor.
Uzmanlar ne diyor? Kalıcı barış mümkün mü?
Uzmanlar, sağlanan ateşkesin bölgedeki şiddet dalgasını kısa süreliğine durdurabileceğini ancak kalıcı çözüm için çok daha derin yapısal adımlar gerektiğini vurguluyor. Güvenlik güçlerinin etkisiz kaldığı alanlarda yerel milis grupların varlığı, ateşkesi her an bozulabilir hale getiriyor.
İsrail ve Suriye neden karşı karşıya geldi?
Geçmişte birçok kez karşı karşıya gelen İsrail ve Suriye arasındaki son çatışma, Dürzî nüfusun İsrail’den destek talep etmesiyle alevlendi. İsrail, Suriye'de rejim sonrası Dürzî bölgesinin bağımsız hareketini destekleyerek Şam yönetimine karşı pozisyon aldı. Bu da zaten kırılgan olan bölgedeki dengeleri sarstı. 16 Temmuz’da İsrail’in başkent Şam’a düzenlediği hava saldırısı, süreci iyice içinden çıkılmaz bir hale getirdi.
