Papa 14. Leo'nun İznik ziyaretinden hemen önce, arkeologlar tam 400 metrekarelik görkemli bir mozaik keşfetti. Saraya ait olduğu düşünülüyor.
İznik’te tarih yeniden yazılıyor. Geçmiş yıllarda gölün altında keşfedilen bazilika ile dikkat çeken bu kadim kent, şimdi de devasa bir mozaikle gündemde. Üstelik bu kez keşif, yalnızca arkeolojik değil, diplomatik bir hareketliliğe de denk geldi. Çünkü Katolik dünyasının yeni ruhani lideri Papa 14. Leo’nun 27 Kasım’da İznik’e geleceği açıklandıktan hemen sonra, 400 metrekareyi aşan dev bir mozaik tabanı ortaya çıkarıldı.
Şu an koruma altında tutulan alan, iddialara göre antik dönemin kraliçesi olarak anılan Nicea’ya ait bir sarayın girişine işaret ediyor. Polis ve zabıta ekipleri 24 saat nöbette. Alanda yalnızca özel izinli ekipler çalışıyor. Mozaik ise ilk kez gün ışığına bu kadar net şekilde çıkıyor.
Dev mozaik nasıl ortaya çıktı?
2014 yılında kanalizasyon çalışmaları sırasında tesadüfen ortaya çıkan Roma dönemine ait kalıntılar, yıllar içinde arkeolojik bir araştırma alanına dönüştü. Ancak son haftalarda bölgeye kimse yaklaştırılmazken, güvenlik önlemleri bir anda artırıldı. Sebebi kısa süre sonra ortaya çıktı: Mozaik, yaklaşık 400 metrekarelik genişliğiyle bugüne kadar İznik’te bulunan en büyük yer döşemesi olabilir.
Toprak altından çıkarılan bu etkileyici yapı, hem geometrik desenleri hem de sanatsal detaylarıyla uzmanları şaşkına çevirmiş durumda. İznik Müzesi yetkilileri, bu mozaiğin sıradan bir yapıdan çok daha fazlasını temsil ettiğini belirtiyor.
Saray mı, dini yapı mı? Tarihçiler ikiye bölündü
Ortaya çıkan buluntunun neye ait olduğu henüz netleşmiş değil. Ancak uzmanlar iki görüşte birleşiyor: Burası ya dönemin bir hükümdarına ait ihtişamlı bir sarayın giriş kısmı ya da çok özel bir dini yapının parçasıydı.
Mozaik üzerindeki desenlerin çözümlemesi için yurtiçinden ve yurtdışından uzmanlar bölgeye davet edildi. Bazı arkeologlar, burada sadece bir mozaik değil, çok daha büyük bir yapının kalıntılarına ulaşılabileceğini düşünüyor.
Papa’nın ziyareti İznik’e ilgiyi artırdı
Papa 14. Leo'nun (eski adıyla Kardinal Robert F. Prevost) Kasım ayı sonunda İznik’e yapacağı ziyaret, zaten kentte büyük bir hazırlığa neden olmuştu. Ancak böylesi bir arkeolojik gelişmenin bu tarihten hemen önce yaşanması, dikkatleri daha da artırdı.
Papa’nın, İznik Gölü’nde keşfedilen bazilikayı da programına dahil edebileceği konuşulurken, yeni keşfedilen mozaiğin de bu programda yer alabileceği iddialar arasında.
İznik’te hem arkeologlar hem de turizm yetkilileri bu bulgunun uluslararası ilgiyi artıracağından emin. Çünkü böylesine geniş bir mozaik taban, bu coğrafyada çok nadiren bulunuyor.
Yerel halk: “İznik’in değerini dünya yeni anlıyor”
Mahalle sakinleri ise gelişmeleri hem şaşkınlıkla hem gururla takip ediyor. Mahalle muhtarı Ali Arık, “Bu kadar büyük ve sağlam bir mozaik bizim için bile sürpriz oldu. Her geçen gün İznik’te yeni bir tarih sayfası açılıyor,” diyerek bölgeye yapılan yatırımların artmasını temenni etti.
Kazı alanının ilerleyen süreçte ziyarete açılması, hem bölge halkı hem de ziyaretçiler için büyük bir kazanım olabilir. Ancak şu an için tüm çalışmalar sıkı bir gizlilikle yürütülüyor.
