İsrail'in son dönemde bölge genelinde gerçekleştirdiği saldırılar, Orta Doğu’da askeri ve siyasi dengeleri derinden sarsarken, yıllardır konuşulan ancak hayata geçirilemeyen "İslam NATO'su" fikri, bu kez daha güçlü şekilde masaya yatırıldı. Özellikle Türkiye, İran, Mısır ve Suudi Arabistan gibi bölgenin en etkin ülkelerinin merkezinde olduğu yeni bir askeri pakt için düğmeye basılmış olabilir.
Zirve Katar’da, Gündem İsrail ve Ortak Askerî Güç
Katar’ın başkenti Doha’da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) olağanüstü zirvesi, İsrail’in Hamas heyetinin bulunduğu bölgeye yönelik saldırısının hemen ardından gerçekleşti. Zirvede, İran ve Mısır öncülüğünde, NATO benzeri bir İslami savunma paktı kurulması açıkça tartışmaya açıldı. Bu girişim, ABD merkezli Newsweek dergisinde yayımlanan analizde, bugüne kadarki en ciddi adım olarak tanımlandı.
İsrail'in Saldırıları, Ortak Ordu Fikrini Güçlendirdi
Gazze'deki yoğun bombardımanlar, İran hedeflerine yönelik saldırılar ve son olarak Doha'daki Hamas heyetine yönelik suikast girişimi, birçok Müslüman ülke için bardağı taşıran son damla oldu. Zirvede yapılan değerlendirmelerde, bölgede harekete geçilmemesi halinde İslam ülkelerinin açık hedef haline geleceği uyarısı dikkat çekti. Artan güvenlik riskleri, ülkeleri ortak askeri çözümler aramaya itti.
Mısır ve İran'dan Farklı Savunma Modelleri
Mısır, Arap dünyasının en büyük ordusuna sahip olmasıyla birlikte, Kahire merkezli bir ortak askeri komutanlık önerisi getirdi. Öte yandan İran, doğrudan "İslam NATO’su" kurulması çağrısında bulundu. İran Devrim Muhafızları’nın eski komutanı Mohsen Rezaei, “Suudi Arabistan, Türkiye ve Irak bir sonraki hedef olabilir” sözleriyle tehdidin boyutuna dikkat çekti. İranlı din adamı Celal Razavi-Mehr ise, “Ortak bir doktrine sahip tek bir İslam ordusu kurulmalı” diyerek iş birliği çağrısını yineledi.
Türkiye’nin Rolü Ne Olacak?
Türkiye, hem NATO üyeliği hem de bölgesel askeri kabiliyetleriyle böyle bir ittifakta doğal bir lider konumunda. Ayrıca Suriye, Irak ve Doğu Akdeniz gibi kriz bölgelerindeki deneyimi, Türkiye’yi olası İslam Ordusu’nun stratejik aktörü haline getiriyor. Ancak Ankara'nın bu yapıya nasıl yaklaşacağı, İran ve Suudi Arabistan ile olan dengelere bağlı olarak şekillenebilir.
Hangi Ülkeler Bu Askeri Yapıya Dahil Olabilir?
İttifakın çekirdeğinde Türkiye, İran, Mısır ve Suudi Arabistan yer alırken, Katar, Pakistan, Irak ve Ürdün gibi ülkelerin de dahil olması gündemde. Pakistan’ın nükleer kapasitesi, ittifak için stratejik bir koz olarak görülüyor. Daha geniş ölçekte ise Endonezya, Malezya, Cezayir, Fas ve Azerbaycan gibi ülkelerden siyasi destek bekleniyor. BAE ve Bahreyn gibi İsrail’le normalleşme sürecinde olan ülkeler ise bu yapıya mesafeli yaklaşabilir.
35 Yıllık Hayal Gerçek Olacak mı?
“İslam Ordusu” fikri ilk kez 1994’te, dönemin Pakistan Başbakanı Benazir Butto tarafından dile getirilmişti. Ancak o günden bu yana birçok kez tartışılan bu konsept, somut bir adıma dönüşemedi. Fakat bu kez hem İsrail saldırılarının yoğunluğu hem de bölgesel tehdit algısının ortaklaşması, fikrin ilk defa bu kadar ciddi şekilde ele alınmasına neden oldu. Asıl soru şu: İran, Suudi Arabistan ve Türkiye arasında gerçek bir uzlaşı sağlanabilecek mi?
