Ortadoğu’yu yakından ilgilendiren yeni açıklama bu kez Hamas’ın siyasi lideri Halil el-Hayya’dan geldi. Gazze’deki mevcut ateşkes sürecinin tartışıldığı günlerde el-Hayya, örgütün silahlarını Filistin yönetimine teslim etmeye hazır olduğunu duyurdu. Ancak bu kararın net ve tek bir koşulu var: İsrail ordusunun işgalinin tamamen sona ermesi.
El-Hayya, yaptığı açıklamada, “Silahlarımız işgal ve saldırganlık sürdükçe meşrudur. İsrail çekilirse bunlar devlet otoritesinin kontrolüne devredilecektir.” diyerek ilk kez bu kadar açık ve net bir tavır ortaya koydu.
Bu ifade, diplomatik koridorlarda “silah bırakmaya kapı aralayan ilk büyük sinyal” olarak yorumlandı.
BM Gücüne Kapı Aralandı: “Silah Teslimi İçin Denetimli Sürecin Meşru Olması Şart”
Hamas yönetimi, olası silahsızlanma sürecinin uluslararası gözlem altında yürütülebileceğini belirtti. Halil el-Hayya, BM güçlerinin Gazze’ye konuşlandırılmasına sıcak baktıklarını, hatta bunun hem güvenlik hem teslim sürecini kolaylaştıracağını vurguladı.
Ama şart yine aynı: İşgal bitmeden teslim yok.
ABD’nin hazırladığı Gazze planının ikinci aşamasında Hamas’ın silahsızlandırılması kritik başlıklardan biriydi. Hamas ise bu taleplere, “İşgal sürüyorsa mücadele sürer.” sözleriyle yanıt verdi.
Ateşkes Var Ama Saldırılar Bitmedi: 360’tan Fazla Filistinli Hayatını Kaybetti
ABD Başkanı Donald Trump, 9 Ekim’de Mısır’da yürütülen görüşmeler sonucu Hamas ve İsrail’in ateşkes planının ilk aşamasını kabul ettiğini açıklamıştı. Ateşkes 10 Ekim’de uygulamaya kondu. Ancak Gazze Sağlık kaynaklarına göre, ateşkes devam etmesine rağmen İsrail ordusunun belirli bölgelerde gerçekleştirdiği saldırılarda 360’tan fazla Filistinli hayatını kaybetti.
Bu durum, ateşkesin kırılganlığını gözler önüne sererken, bir sonraki aşamada Gazze yönetim yapısının nasıl şekilleneceğine yönelik belirsizliği koruyor.
Filistin Devleti İçin Yol Haritası: Egemenlik, Güvenlik ve Geçiş Süreci
Hamas kanadından gelen en kritik vurgu, egemen bir Filistin devletinin kurulması isteği. El-Hayya’nın açıklamalarında dikkat çeken cümle, “Silahlarımız geçici; işgal bittiğinde devlet otoritesine teslim edilir.” ifadesi oldu.
Bu söz, uluslararası arenada, Hamas’ın ilk kez silahlardan devlet kontrolüne geçiş fikrini yüksek sesle dillendirmesi olarak değerlendiriliyor. Uzmanlar, bu açıklamanın:
Ateşkes görüşmelerine ivme katabileceğini,
Filistin iç siyasi yapısında yeni denge oluşturabileceğini,
İsrail-Hamas dosyasında diplomatik kapıları yeniden aralayabileceğini belirtiyor.
Bölge Yeni Bir Dönüşümün Eşiğinde: “Süreç Başlarsa Gazze’nin Geleceği Değişebilir”
Ateşkes masasında hâlâ belirsizlikler olsa da, Hamas’ın bu çıkışı yıldırımlar, direniş söylemi ve diplomatik tutum arasında yeni bir stratejiye işaret ediyor.
Hem Filistin içinde hem dış aktörlerde merak edilen asıl soru şu:
İsrail işgali gerçekten sona ererse Hamas silah bırakır mı?
Cevap bugün net değil; fakat sözlü olarak verilen bu güvence, bölgedeki birçok aktör için tarihi bir dönemeç niteliğinde.
Bir diğer kritik unsur ise BM gözlem heyeti fikrinin kabul edilmesi. Bu, Gazze’de ilk kez uluslararası denetimli silah tesliminin mümkün olabileceği anlamına geliyor.
Sırada Ne Var? Gözler Mısır’daki Görüşmelerde
Şimdi tüm dikkat, Mısır ev sahipliğindeki müzakerelerin ikinci aşamasına çevrilmiş durumda. Planın ilerleyen bölümünde:
Yönetim modeli,
Güvenlik yapılanması,
Gazze’nin idaresi
Esir takası süreci
gibi başlıklar masaya gelecek.
Eğer süreç ilerler ve İsrail çekilme konusunda baskıya maruz kalırsa, Ortadoğu’da dengeleri değiştirecek yeni bir dönem başlayabilir.
